بهروز کمالوندی، معاون بین‌الملل و سخنگوی سازمان انرژی اتمی: «اگر دلواپسی از دل باشد، به دل هم می‌نشیند».
در این شوربای تو بگو، من بگمِ سیاسی، ایشان به خوب نکته‌ای اشاره کرده. معمولا ما فکر می‌کنیم نتایج خوب یا بد حرف‌ها و بازخورد طرف مقابل، به محتوای آنها مربوطند، ولی رنگ و بویی که سخن از درون ما، از نیت و انگیزه‌ی ما می‌گیره، تاثیر بیشتری داره. ربطی هم به این‌طرف و اون‌طرف نداره، کسی که صفا و صداقت درونی داره، حتی حرف اشتباه هم بزنه، آدم از خود طرف بدش نمی‌آد، ناراحت نمی‌شه ولی خب حرفشم قبول نمی‌کنه. اما وقتی آدم از حرفی، طعم و بوی قصد و غرض‌های حاکی از پیچیدگی‌های هفت‌خط‌گونه درون طرف رو حس می‌کنه، دیگه کاری نداره حرفش درسته یا غلطه، اینجاست که دیگه گوینده مهم‌تر از گفته می‌شه و بحث و جدل‌ها شخصی می‌شه و گره‌ی تعامل‌ها به‌جای بازتر شدن، کورتر می‌شه.
خلاصه که از هرجای زندگی هر سرنخی رو می‌گیریم تهش می‌رسیم به این درون [یا بخوان نفس] پیچیده‌ی پیچ‌درپیچ هفت‌خطِ سودجو که آدم رو «می‌کشد هرجا که خاطر خواه اوست»، معمولا اولین کارش هم اینه که «انتقاد از خود» رو می‌بره می‌زاره ته لیست انتقادامون...
«پنهان‌گرایی» در عشق
واژه‌های مرتبط: نهان، مخفی، راز، سر، سکوت، آشکار، فاش، خصوصی
وقتی عاشقیم، باید به قواعد بازی عاشقی تن بدیم. مخفی‌کاری یکی از این قواعده که رد پاش در بیشتر متون عاشقانه هست. اما مسئله به این سادگی نیست و پارادوکسی در میان است. پارادوکس بین پنهان‌گرایی و فاش‌گویی-قلندری
۱: پنهان‌گرایی
در ماجرای عاشقی، سه کاراکتر پررنگه: عاشق، معشوق، اغیار و نامحرمان. نگاه به پنهان‌کاری با هر کدوم از این سه، پرده‌ای از کوچه پس کوچه‌های سرزمین عاشقی برمی‌داره. چند جور پنهان‌کاری مطرحه:
-پنهان‌کاری معشوق از عاشق
-پنهان‌کاری عاشق از معشوق
-پنهان‌کاری معشوق از اغیار و نامحرمان
-پنهان‌کاری عاشق از اغیار و نامحرمان
اولی همون ناز و قایم‌موشک‌بازی معشوق با عاشقه که...
ادامه مطلب ...
ذهنم با افسوس نرفتن به دیدار امام حسین دست و پنجه نرم می‌کرد که ناگهان در معنای دیدار و زیارت ایستاد. دید دیدار، مفهومی وسیع‌تر از آن است که اول به‌نظر می‌رسد و یک راه مخصوص برای دیدار هر کسی هست، راهی جذاب و شورانگیز که گذرنامه‌اش در جستوجوی حق بودن است و انصاف...
گپی در پارک ساعی؛ زندگی‌نامه‌ی «رسانه»
(طنزنگارهای در باب تاریخ رسانه و انواع رسانهها در جهان و ایران)
زندگی‌نامه‌نویسی به‌هرحال یکی از انواع ادبی و به نسبت سخت روزگار ماست و اگر قرار باشد به صورت نوشته‌ای قابل توجه ارائه شود، فعالیت‌های مختلف تاریخی و ادبی را شامل خواهد شد.
فکر نکنید چیزی که گفتم تنها شامل نوشتن زندگی‌نامه‌ی یک شخصیت ویژه‌ی شناخته‌شده یا گمنام است. فرض کنید اگر قرار باشد زندگی‌نامه‌ی گوجه‌فرنگی را هم بنویسیم...
نقش زبان در ظرفیت تفسیرپذیری متن(با تکیه بر بحث هرمنوتیک و قواعد زبانی)*
مصاحبه با دکتر رامین آموخته
مقدّمه؛
واژهی «هرمنوتیک» و مباحث مربوط به آن، برای اکثر افراد اهل مطالعه شناخته شده است. امروزه هرمنوتیک، در مورد کمّ و کیف فهم یک متن و عوامل موثّر بر آن و همچنین کمّ و کیف تفسیر پذیری متون به کار میرود. عوامل مختلفی موجب فهم معانی متعدد از یک متن واحد میشود. ولی در هر صورت، همهی این عوامل از گذرگاه زبان تاثیر خود را بر معنای فهمیده شده از متن میگذارند. یعنی عامل اصلی که ظرفیت تفسیر پذیری را برای متن فراهم می کند، زبان و و قواعد آن میباشد. گرچه میتوان در کنار زبان، به تاثیر منطق و قوانین آن بر این مسئله نیز اشاره نمود. امّا تاثیر زبان و ساختار آن، به هیچ نحو قابل چشم پوشی نیست؛ چرا که عوامل مختلف در بازهای که زبان اجازه دهد، به جستجو یا حمل معنای مورد نظر به متن، از میان معانی متعدد بالقوهی آن می پردازند. پس به سراغ آقای دکتر رامین آموخته رفته و به گفتوگو با ایشان در این زمینه پرداختیم تا استاد زبانشناسی که با ساختار زبانی جهانی به نام «ساختار گشتاریِ» پروفسور چامسکی آشنا بوده و فن ترجمه ی انگلیسی به فارسی و به عکس را براین اساس تدوین و هجده سال به تدریس آن مشغول بوده است، به سوالات ما در این باب پاسخ دهد.
متن مصاحبه؛
بحث ما مربوط به هرمنوتیک است و سوالاتی در مورد آن داریم. پیش زمینهمان این است که فلاسفه آمدند و عوامل مختلف به وجود آمدن تفسیرپذیری را گفتند. مثلا...
ماجِرای «آزادی بیان در دانشگاه» و «خرِ آزادِ زمان انوشیروان»
بعد از مناظره های انتخاباتی که کاندیداهای مختلف هر یک به یک نحو به موضوع آزادی بیان و انتقاد در دانشگاه ها اشاره ای کردند، مشکلی که در دیالوگ با برخی دوستانِ مدعیِ وجود آزادی در دانشگاه پیدا کرده ایم این است که تا می گویی در دانشگاه آزادی بیان نیست، می گویند: سیاه نمایی نکن، در دانشگاه ما کرسی آزاداندیشی گذاشتند و دانشجوها آزاد هرچه خواستند... گفتند.
دهان ما مو که چه عرض کنم، گیس درآورد که...
وقتی به سوال ماری در فیلم «گذشته» از سمیر که چرا دارد عطرهای همسر به کُمارفته اش را جمع می کند در جعبه، فکر می کنم و پاسخ او که گفت: پزشک ها گفته اند حس بویایی، آخرین حس ادراکی است که در فرد از بین می رود. می خواهند عکس العملش را در برابر عطرهای بوآشنا آزمایش کنند. دوباره ذهنم درگیر مسئله ی «بو» می شود...
وقتی مصاحبه، گزارش میشود.
مصاحبه با استاد نجف دریابندری درباره ی نوستالژی
جمعهی بارانی. قرار؛ دهونیم صبح است با پاشا سلیمی، روبروی پارک ملت؛ خیابان ولیعصر. با کمی تأخیر رسیدهام و سوار بر ماشین پاشا، به دنبال منزل آقای مترجم. دومین باری است که به منزلش میروم، ولی به دلیل نداشتن حافظه، بین دو-سه کوچه مردّدم...
قُلُمبه-سُلُمبهای به نام نوستالژی۱
ماجراهای مختلفِ ما در طول روز، سه خصلت مهم دارند؛ «زمان و مکانمند» بودن آنها که در زمان یا بُرههی زمانی خاص و در جایی بهخصوص رُخ میدهند. «حالت روحی» که برای ما ایجاد میکنند؛ باعث لذّت و شادی، رنج و غم، ترس و نگرانیِ ما میشوند. و «جنسِ ادراکی» آنها؛ یعنی نوع ارتباطی که آن اتّفاق با ما برقرار میکند، مثلا یکی از حواسّ پنجگانهی ما را درگیر کرده یا فکر و خیال ما را به خود مشغول میکند. در نقطهی برخورد این سه خصلت در اتّفاقهای زندگی ماست که «نوستالژی» متولّد میشود. به زبان دیگر...
ادامه مطلب ...«درب»های خاک خورده!
1: بعضی از خانههای قدیمی –مثل خانهی مادر،پدر بزرگها- اگر یادتان باشد، چند «در» از بیرون به داخل خانه داشت و اغلب همهی درها را جز یک در متشخّص –که معمولا در اصلی بود و به حیاط باز میشد- میبستند و سال به سال از باقی درهای محترم و محترمه استفاده نمیشد. برای من در منزل پدرِ پدرم همیشه این سوال بود که دلیل وجودِ دری بیاستفاده در این خانه و علاقهی اهالی آن به وحدتِ محل ورود و خروج چیست؟!
درآمدی بر سنّت نقد در جهان اسلام۱
چیستی نقد
نقد یکی از انواع فعالیتها و تعاملات علمی محسوب میگردد که معمولا آنها را در شش دستهی «تتبّع، تحقیق، نقد، دفاع، گفتگو و مذاکره» طبقهبندی میکنند. نامناسب نیست به پنج امر دیگر اشاره شود تا ماهیت نقد بیشازپیش روشن گردد...
ادامه مطلب ...«مصاحبه با استاد منوچهر صدوقی سها در باب حکمای اربعهی تهران و بهخصوص؛ حکیم ریاضی میرزا محمّدحسین سبزواری و حکیم عارف آقا محمّدرضا قمشهای» ۱
لطفا ابتدا کمی در مورد اصطلاح «حکمای اربعه» توضیح بفرمائید که قدمت این اصطلاح چقدر بوده و آیا معلوم میباشد که توسّط چه کسی اول بار مطرح شده است؟
این عنوان حکمای اربعه اگر قدیمی نباشد، جدید هم نیست. ظاهراً از همان عصر ناصری، در بعضی متون دیده میشود. البتّه...
ادامه مطلب ...
داستان «من بزرگ» و «طبع بلند»
چند روز پیش حوالی خیابان سعادتآباد با پراید یکی از دوستان و البته خودش دور میزدیم که کاری بر عابربانک افتاد و...
ادامه مطلب ...«چاره همین بیش نیست، سوختن و ساختن»!
داد و بیدادی بهخاطر سوختن بچههای ناز دبستانی بهخاطر آتش گرفتن بخاریِ نامیزان و آن بهخاطر بیمسئولیّتی
چیزی که بنده را پس از ماهها دوری از فضای مجازی، از لاک خود در آورد، خبری بود که چند روز پیش اعلام و در یکی دو روز اخیر، پیامدها و نتیجهاش اعلام شد، و این نوشته...
ادامه مطلب ...
«مختصری در باب پیش نیازهای تعلیم و تعلّم فلسفه»[1]
در این نگاره به بررسی گذرای عناصر لازم و تشکیلدهنده تعلیم و تعلّم فلسفه خواهیم پرداخت و با بیان آنچه باید باشد، به نقد ضمنی آنچه هست نیز اشارهای خواهیم داشت. مطالب این نگاره در چهار بخش کلّی بیان خواهد شد؛
مقدمه و مطالب کلّی / مطالب ناظر به استاد / مطالب ناظر به فراگیرنده / مسائل ناظر به نظام آموزش
ــــــــــــــــــــــــــــــ
اولین نکته کلی، اصلِ تقدم کیفیت بر کمیت در تمام مراحل آموزش فلسفه است؛ اساسا از آنجا که...
ادامه مطلب ...
«دستهگلِ جدیدی از آقای پناهیان و تامّلاتی در باب آن»
در پی سخنی و نقل قولی از آقای پناهیان در (22 تیرماه (1391) در هیئت شهدای گمنام تهران)، و مضمون خواب محور و مقابله با یک اندیشه به روشی غیر علمی و غیر منطقی، چند خطّی تقریر گشت.
متن سخنرانی مذکور حجت الاسلام پناهیان بدین شرح است...
«استفتائات و مغالطات»۱
شیطنت فلسفه گریزان و عرفان ستیزان در استفتاء از مراجع تقلید علیه دکتر دینانی
«چراغ ابلهان عمری است میسوزد در این محفل
چه باشد یک شرر بالد، فروغ طبع آگاهی؟!» بیدل دهلوی
افسوس که بار دیگر شاهد سوءاستفاده از جایگاه فقاهت و مرجعیت شدیم و...
ادامه مطلب ...«جایگاه وجودی و حقوقی بانوان در اسلام از نگاه شهید مطهری و آیتالله جوادی آملی»۱
مسئله ی جایگاه وجودی و حقوقی بانوان از مسایلی بوده که اولا غالب جوامع انسانی سابقه خوبی در این زمینه از خود به یادگار نگذاشتهاند و ثانیا به تناسب پیشرفت جوامع و ارتقای تفکر انسانی، این مسئله به تدریج مطرح و پررنگتر شده است. در اینکه عمده ی جوامع انسانی طبق تاریخ ثبت شده ی بشر، مردسالارانه بوده و حقوق بانوان در آنها تضییع میشده است، شکی نیست و این امر بر کسانی که با تاریخ ملل مختلف آشنایی داشته باشند، پوشیده نیست؛ چنانکه...
ادامه مطلب ...«عشق نامه ی رمضانیّه»
در سحر، چون معنویت، رقّت روح را فزود، قلم را در ذهن به تقریر این نگاره گماشت که تقدیم میشود:
حتما شنیده اید سخن آن را که گوید: چرا باید نقد این دنیا را رها و نسیهی جهان مشکوک بعد از مرگ را چسبیدن؟! عدّهای بَحّاث غور نکرده...
ادامه مطلب ...
«زندگی اتّکالی یا آویزانیِ شخصیت»
دانشآموز دوم دبیرستان رشته ی علوم انسانی بودم، با معاون فرهنگی مدرسه که فرد فاضلی بود1، کلاس قرآن (قرائت و مفاهیم) داشتیم. این کلاس، نخستین زنگ درسی در روز –به گمانم- دوشنبه بود. جلسهای از جلسهها، ایشان وارد کلاس شده و با اشاره به قرآنهای در دست بچّهها –که هر جلسه، پیش از آمدن دبیر، از نمازخانه به کلاس منتقل میشد و غالباً با خطّ عثمانطه و طبعاً صفحات یکسان بود،- نام سوره و شمارهی آیهی مربوط به درس آن روز را اعلام کردند. ما شروع به همهمه و پرسیدن صفحهی سوره و آیهی مورد نظر از هم کرده و از جستوجوی خودمحور اجتناب نمودیم.
من که در ردیف دوم نشسته بودم...
ادامه مطلب ...